ใส่หน้ากากอนามัยนานไป ทำให้ ‘เลือดเป็นกรด’ ได้จริงเหรอ?

ยากเหลือเกินกับการใช้ชีวิตในทุกวันนี้ที่ไม่สามารถไว้ใจใครได้เลย ไหนจะเชื้อไวรัสที่ต้องคอยป้องกัน แถมยังมีข่าวสารมากมายออกมา ทำให้ต้องมาคอยนั่งกรองอีกว่าอันไหนจริง อันไหนเฟคนิวส์ อย่างเมื่อเร็วๆ นี้ได้มีข่าวกระฉ่อนโลกโซเชี่ยลว่า ใส่หน้ากากนานๆ ทำให้เสี่ยงกับภาวะเลือดเป็นกรด ด้วยเหตุผลว่าการใส่หน้ากากอนามัยจะทำให้เราหายใจเอาก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ที่หายใจออกมากลับเข้าสู่ร่างกาย ซึ่งจะทำให้ร่างกายขาดออกซิเจน สรุปแล้วควรทำยังไงดีนะ


 
เลือดเป็นกรด เป็นอย่างไร
เลือดเป็นกรด หรือทางการแพยทย์เรียกว่า Acidosis คือภาวะที่ของเหลวในร่างกายไม่สมดุลกัน จนทำให้เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ตามหลักการแพทย์ทั่วไปค่า PH ในเลือดของคนปกติจะอยู่ที่ 7.35 – 7.45 ซึ่งจะมีความเกี่ยวข้องกับการแลกเปลี่ยนก๊าซ โดยภาวะเลือดเป็นกรดนี้จะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ เกิดจากปอด เรียกว่า ภาวะกรดจากระบบหายใจ (Carbondioxide Acidosis) แต่หากเกิดจากการทำงานของไตจะเรียกว่า ภาวะกรดจากกระบวนการเผาผลาญ (Metabolic Acidosis)
 
อาการแบบนี้ ที่บอกว่าเลือดกำลังเป็นกรด
ไม่ว่าจะเป็นภาวะของเลือดเป็นกรดจากระบบหายใจ หรือกระบวนการเผาผลาญ โดยมากแล้วจะมีอาการคล้ายคลึงกัน คือ อ่อนเพลีย รู้สึกสับสน ปวดศีรษะ ขึ้นอยู่กับสาเหตุที่ทำให้เกิด แต่ทั้งนี้ก็อาจมีบางอาการที่แตกต่างกันอยู่บ้าง ได้แก่
 
1. ภาวะกรดจากระบบหายใจ
      + เซื่องซึม
      + เหนื่อยง่ายกว่าปกติ
      + บางรายที่มีอาการรุนแรงอาจเกิดอาการไม่รู้ตัว หรือเสียชีวิต

 2. ภาวะกรดจากกระบวนการเผาผลาญ
      + หายใจตื้นและถี่
      + อาเจียน เบื่ออาหาร
      + อาการดีซ่าน
      + หัวใจเต้นเร็วขึ้น
      + ในกรณีที่เกิดจากโรคเบาหวาน ลมหายใจอาจมีกลิ่นคล้ายผลไม้ (Ketoacidosis)

เลือดเป็นกรด เพราะใส่หน้ากากนาน...เหรอ?
จากการตรวจสอบพบว่าจนถึงเวลานี้ยังไม่มีผลวิจัยใดที่ยืนยันว่าการใส่หน้ากากนานๆ จะทำให้เกิดภาวะเลือดเป็นกรด จะมีบ้างก็แค่ทำให้เกิดอาการอ่อนเพลีย เวียนศีรษะ เพราะการสวมหน้ากากอนามัยอย่างถูกวิธีทำให้เรายังสามารถหายใจแลกเปลี่ยนก๊าซได้ปกติ แต่ภาวะเลือดเป็นกรดจะเป็นภาวะที่เลือดมีค่า PH น้อยกว่า 7.35 ซึ่งภาวะนี้ส่วนใหญ่จะเกิดจากการป่วยเป็นโรคอื่นๆ ได้แก่ โรคทางเดินหายใจอุดกั้น การรับประทานยากดประสาท การดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมาก หรือการได้รับบาดเจ็บทางช่องอก ซึ่งส่งผลให้เกิดอาการหน้ามืด อึดอัด หายใจไม่ออก สบสน มึนงง เวียนศีรษะ ยิ่งไปกว่านั้นศูนย์ CDC ของประเทศสหรัฐอเมริกายังได้ประกาศผลวิจัยใหม่ว่า การใส่หน้ากากผ้าทับหน้ากากอนามัย จะช่วยป้องกันเชื้อไวรัส COVID-19 ได้ถึง 95% อีกด้วย ซึ่งก็อาจมีคำถามแย้งกลับมาว่าแล้วทำไมบางคนจึงมีอาการเวียนหัวเมื่อสวมใส่หน้ากากอนามัย นั่นอาจเป็นเพราะการสวมหน้ากากอนามัยแบบ N95 ซึ่งเป็นหน้ากากที่ออกแบบมาสำหรับวงการแพทย์ใช้ในห้องปฏิบัติการเชื้อโรค ที่ถูกออกแบบมาให้แนบสนิทกับใบหน้า ไม่ระบายอากาศ ทำให้ต้องออกแรงหายใจมากขึ้น และอาจทำให้ขาดออกซิเจนจนถึงขั้นเป็นลมหมดสติได้

ดังนั้นจึงควรเลือกหน้ากากอนามัยที่สวมใส่สบาย สามารถใส่ได้ตลอดทั้งวัน และสวมใส่อย่างถูกวิธี