สิวไม่ใช่แค่เรื่องของวัย เพศ หรือฮอร์โมนเพียงอย่างเดียว
Microbiome กับสิว ศึกสมดุลผิวที่มองไม่เห็น หลายคนรู้ว่าสิวเกิดจาก “การอุดตันของรูขุมขน” แล้ว Microbiome หละ คืออะไร? — Microbiome (ไมโครไบโอม) คือระบบนิเวศของจุลินทรีย์ขนาดจิ๋วที่อาศัยอยู่บนผิวเรานับล้านๆ ตัว จุลินทรีย์เหล่านี้ไม่ได้มีแต่โทษ หากอยู่ในสมดุลที่ดี ก็จะช่วยปกป้องผิวจากการอักเสบ การระคายเคือง และการเกิดสิวได้
สิวเกิดจากความไม่สมดุลจาก Microbiome ยังไง? แบคทีเรีย C.acnes อยู่ในรูขุมขนเราทุกคน แม้คนที่ไม่มีสิว แบคทีเรียตัวนี้ไม่ใช่ตัวร้าย แต่ถ้าเมื่อไหร่ที่ไม่สมดุล หรือมากผิดปกติ จะทำให้เกิดสิวแน่นอน
สาเหตุที่ทำให้ Microbiome เสียความสมดุล
- การใช้โฟมล้างหน้าที่มีฟองเยอะหรือ pH สูง รวมไปถึงการใช้คลีนเซอร์หรือโทนเนอร์ที่มีการฆ่าเชื้อแบบรุนแรง สิ่งเหล่านี้ก็เป็นปัจจัยนึงที่เข้าไปฆ่าแบคทีเรียดีบนผิว ทำให้ผิวแห้ง ระคายเคือง
- การใช้ยาปฏิชีวนะต่อเนื่องนานเกินไป จำพวกทาและกินยาฆ่าเชื้อ เช่น Clindamycin, Doxycycline, Benzoyl peroxide เมื่อหยุดใช้ผิวอาจไม่สามารถควบคุมแบคทีเรียก่อสิวได้เอง
- Exposome ปัจจัยภายนอกร่างกาย เช่น ฝุ่น มลภาวะ ซึ่งพวกนี้อาจทำให้หิวอักเสบได้ และรังสี UV อาจทำลายเซลล์ผิวและแบคทีเรียดีบางชนิด ทำให้ความสมดุลของ Microbiome แปรปรวน
- ฮอร์โมน Cortisol จากความเครียดและการพักผ่อนไม่เพียงพอ ส่งผลต่อภูมิคุ้มกันของผิว ทำให้แบคทีเรียเจริญเติบโตง่าย
- อาหารแปรรูป ของทอด และน้ำตาล เมื่อบริโภคมากเกินไป มีผลต่อการกระตุ้นแบคทีเรียและก่อการเจริญเติบโตทั้งในลำไส้และบนผิว เพิ่มความเสี่ยงของสิวอักเสบ
- การล้างหน้าบ่อย ทำให้หน้าสะอาดไม่เป็นสิว? จริงๆ แล้วการที่ล้างหน้าบ่อยเกินไป ทำให้น้ำมันตามธรรมชาติหายไปและแบคทีเรียดีออกไปไหมด และยิ่งทำให้หน้าผลิตน้ำมันมากขึ้น ไม่สมดุล ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดสิว
เทรนด์ใหม่ในการรักษาสิว ด้วยการดูแล ‘Microbiome’ ทุกวันนี้สกินแคร์ต่างๆ เริ่มออกมา เพื่อปรับสมดุลไมโครไบโอม ไม่ได้เน้นแค่การฆ่าเชื้อ รักษาสิว แต่เป็นการเริ่มดูแลตั้งแต่ต้นคือการปรับสมดุลผิวให้แข็งแรงนั่นเอง
#1 อย่างแรกเลยการทำความสะอาดหน้า ควรหลีกเลี่ยงคลีนเซอร์ที่มีแอลกอฮอล์, SLS (สารทำให้เกิดฟอง) หรือน้ำหอมกลิ่นแรงๆ เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีค่า pH 5.5 ซึ่งมีค่าความเป็นกรด-ด่างใกล้เคียงกับผิว
#2 มองหาสกินแคร์รูทีนที่เหมาะกับผิวเรา โดยไม่ต้องใช้ทุกตัวโดยไม่จำเป็น ลดการใช้ผลิตภัณฑ์ผลัดเซลล์ผิว เน้นมอยส์เติมความชุ่มชื่น เพื่อส่งเสริมจุลินทรีย์ที่ดีบนผิว
#3 เลือกผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของ Pre/ Probiotic เพื่อช่วยปรับสมดุลให้ผิว ตัว Prebiotic ช่วยให้แบคทีเรียดีเจริญเติบโต ส่วน Probiotic จะช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ดี ต้านแบคทีเรียก่อสิวอย่าง C.acne และช่วยลดการอักเสบ
#4 ดูแลจากภายในปรับอาหารและดูแลลำไส้ - Gut-skin axis คือ ความสัมพันธ์ระหว่าง "ลำไส้" และ "ผิวหนัง" ที่เชื่อมกันผ่านระบบภูมิคุ้มกัน ฮอร์โมน และสารเคมีต่างๆ ซึ่งหมายความว่า สิ่งที่เกิดขึ้นในลำไส้ ส่งผลต่อสุขภาพผิว ได้โดยตรง เช่นการเลือกทานอาหารที่มีกากใย ผัก ผลไม้ หรือ Probiotic ธรรมชาติ อย่าง โยเกิร์ต กิมจิ พยายามหลีกเลี่ยงอาหารแปรรูป
การดูแลสมดุลผิว = การดูแลสุขภาพผิวแบบองค์รวม ไม่ใช่แค่ลดสิว แต่ยังช่วยเสริมปราการผิวให้แข็งแรง ลดการระคายเคือง และชะลอการเกิดริ้วรอยในระยะยาวที่เหมาะกับทุกเพศทุกวัย